ravensbrück

Al meer dan vijftien jaar knutselt Stefanie Claes aan haar weg als maker. En dat knutselen mag je behoorlijke letterlijk nemen: hoogst eigenzinnig houdt ze de art brut in het land met haar theatrale poëzie van wol, karton, houten takken en textiel. Ravensbrück toont hoezeer ze eigenlijk nog steeds werkt in de sfeer van haar afstudeerwerk aan het RITCS, maar ook hoeveel verfijnder het intussen is geworden, zowel inhoudelijk als vormelijk.

In deze solo graaft Claes terug in haar eigen familiegeschiedenis aan moederskant, toen haar oma tijdens de oorlog maandenlang opgesloten zat in het Duitse concentratiekamp Ravensbrück. Het bijzondere aan die hele vertelling: er valt niet één woord. Met grote vellen wit papier, een schaar, wat kwasten en een klassieke overheadprojector schetst en animeert Claes de hardnekkige impressies die zijn blijven hangen: de honden, de rijdende trein, de haveloze mensen, de maan. 

Gek hoe vlot je die visuele vertelling kan volgen, terwijl er toch zoveel ruimte rest voor je eigen beeldverhaal. Spontaan vangt Ravensbrück het lot van ook zoveel andere mensen op de vlucht. Als vlekken en lijnen op papier blijven het anonieme zielen, waar toch zoveel menselijkheid uit spreekt. Tegelijk trekt Claes haar beeldverhaal door tot vandaag, als een traumatische lijn doorheen de tijd en de generaties. Dat maakt er een prachtige ode van aan moeders en dochters, aan hun eeuwige onmogelijke poging om bescherming te bieden aan het leven dat ze baren, tegen de pijn die ze zelf hebben ervaren. Diezelfde meticuleuze zorg spreekt uit de voorstelling zelf, uit elke precieze scheppingsdaad die Claes stelt tegenover haar materiaal, tot en met de sound die ze er zelf onder legt. 

De jury koestert Ravensbrück dan ook unaniem als hét kwetsbare kleinood van de selectie. In zijn visualiteit en eigenzinnigheid toont het zich net bijzonder groot. Het communiceert ook naar iedereen, ongeacht leeftijd, taal en levensverhaal. Zo poëtisch én ongepolijst, op de grens van animatiefilm én beeldende kunst, mag theater vaker zijn.